Compressiekousen zijn een van de meest gebruikte hulpmiddelen om trombose (diep-veneuze trombose, DVT) te voorkomen of te behandelen. Maar niet elke compressiekous is hetzelfde. Er bestaan lichte (preventieve) compressiekousen en medische (therapeutische) compressiekousen. Het verschil zit in de druk, het gebruiksmoment en het doel.
In deze blog leg ik je uit wat het verschil is tussen lichte en medische compressiekousen, wanneer je welke moet gebruiken, en waarom dit zo belangrijk is bij trombose.
Wat zijn compressiekousen precies?
Compressiekousen geven een gecontroleerde druk op je onderbenen, met de meeste druk bij de enkels en geleidelijk afnemend richting de knie of dij. Deze druk ondersteunt de bloedvaten, helpt bloed terug te pompen richting het hart en voorkomt dat bloed “blijft hangen” in de benen. Hierdoor wordt de kans op stolselvorming (trombose) verminderd.
Lichte Compressiekousen (Preventieve Compressiekousen)
Kenmerken:
-
Compressieklasse: 15-20 mmHg (lichte druk)
-
Vaak verkocht als “reis- of steunkousen”
-
Vrij verkrijgbaar zonder medisch voorschrift
-
Gericht op het voorkomen van vermoeide benen, lichte vochtophoping en trombose bij situaties met tijdelijk verhoogd risico (lange vliegreis, zwangerschap, staand werk)
Voor wie geschikt?
-
Mensen die een verhoogd risico hebben op trombose tijdens reizen of langdurig zitten
-
Personen met lichte spataderen of vochtophoping
-
Zwangere vrouwen ter ondersteuning van de bloedsomloop
-
Personen zonder medische trombose-geschiedenis, maar die preventief compressie willen dragen
Belangrijk:
Lichte compressiekousen zijn geschikt voor trombosepreventie, niet voor het behandelen van een actieve trombose.
Medische Compressiekousen (Therapeutische Compressiekousen)
Kenmerken:
-
Compressieklasse: 20-30 mmHg (klasse 2) of 30-40 mmHg (klasse 3)
-
Op maat gemaakt of zorgvuldig aangemeten bij een specialist (bandagist)
-
Vaak voorgeschreven door artsen voor medische indicaties
-
Gericht op de behandeling van bestaande trombose, lymfoedeem of ernstige spataderen
Voor wie geschikt?
-
Personen die trombose hebben (gehad) en complicaties willen voorkomen (zoals post-trombotisch syndroom)
-
Mensen met matige tot ernstige veneuze aandoeningen (zoals veneuze insufficiëntie)
-
Patiënten met lymfoedeem
-
Mensen die herstellen van een trombose en ondersteuning nodig hebben bij de genezing van de aderen
Belangrijk:
Medische compressiekousen geven een hogere, nauwkeuriger gedoseerde druk die noodzakelijk is bij medische aandoeningen. Ze moeten altijd correct worden aangemeten om complicaties te voorkomen.
Wat is het praktische verschil voor de gebruiker?
| Aspect | Lichte Compressiekousen | Medische Compressiekousen |
|---|---|---|
| Compressieklasse | 15-20 mmHg | 20-30 mmHg (klasse 2) of 30-40 mmHg (klasse 3) |
| Doel | Preventief gebruik bij lichte klachten | Behandeling van trombose, oedeem of ernstige spataderen |
| Vrij verkrijgbaar? | Ja, zonder recept | Nee, meestal op voorschrift en professioneel aangemeten |
| Voor wie? | Gezonde mensen met verhoogd risico (reizen, zwangerschap, lichte spataderen) | Patiënten met (recente) trombose of veneuze aandoeningen |
| Maatwerk | Standaard maten | Vaak op maat gemaakt of professioneel aangemeten |
Wanneer kies je welke compressiekous bij trombose?
-
Voorkomen van trombose tijdens reizen of bij inactiviteit?
➜ Kies voor lichte compressiekousen (15-20 mmHg) -
Herstellen van een doorgemaakte trombose?
➜ Medische compressiekousen klasse 2 of 3 (op voorschrift en maat aangemeten) -
Langdurige spataderproblemen of lymfoedeem?
➜ Medische compressiekousen (op advies van arts of specialist)
Wat gebeurt er als je de verkeerde compressie gebruikt?
-
Te lichte compressie bij medische indicatie → onvoldoende effect, risico op complicaties
-
Te zware compressie bij preventief gebruik → onnodig ongemak, kans op afknelling als de kous niet goed is aangemeten
Conclusie
Het kiezen van de juiste compressiekous is cruciaal. Voor preventie van trombose bij reizen of staand werk volstaan lichte compressiekousen. Heb je echter trombose gehad of ernstige spataderen, dan zijn medische compressiekousen met zwaardere druk noodzakelijk. Laat je in dat geval altijd adviseren door een arts of specialist.
Bescherm je gezondheid — draag de juiste compressiekous op het juiste moment.