Lymfoedeem is een chronische aandoening die je vaak zelf goed onder controle kunt houden met compressiekousen, beweging en lymfedrainage. Toch zijn er situaties waarin het belangrijk is om direct medische hulp in te schakelen.
In deze blog leg ik uit welke signalen serieus zijn, wanneer je niet moet wachten, en waarom een tijdige behandeling complicaties kan voorkomen.
Waarom is het belangrijk om lymfoedeem goed in de gaten te houden?
Bij lymfoedeem stapelt overtollig vocht zich op in je weefsels. Dit kan leiden tot:
-
Langdurige zwelling
-
Een strak, gespannen gevoel
-
Verminderde bewegingsvrijheid
-
Huidproblemen of infecties (zoals wondroos)
Wanneer het lymfevocht te lang blijft hangen, wordt je huid gevoeliger, je immuunsysteem in dat gebied zwakker en kunnen complicaties ontstaan. Daarom is het belangrijk om de signalen van je lichaam te herkennen.
Signalen dat je medische hulp moet inschakelen bij lymfoedeem
1. Plotselinge toename van zwelling
Als de zwelling in korte tijd (binnen uren of dagen) zichtbaar toeneemt, zonder duidelijke reden, is dat een alarmsignaal. Dit kan wijzen op een infectie of blokkade in je lymfe- of bloedvaten.
2. Roodheid en warmte van de huid
Wanneer de huid op de gezwollen plek rood, warm en gevoelig wordt, kan dit duiden op een ontsteking of infectie (bijvoorbeeld wondroos, ook wel erysipelas genoemd).
3. Pijn of kloppend gevoel in het gezwollen gebied
Lymfoedeem hoort in de basis niet pijnlijk te zijn. Pijn, druk of een kloppend gevoel kan wijzen op een onderliggende ontsteking of trombose.
4. Wondjes of kloofjes die niet genezen
Door de verminderde afvoer van afvalstoffen genezen wondjes bij lymfoedeem trager. Kleine wondjes kunnen snel uitgroeien tot grotere infecties als je hier niet op tijd actie onderneemt.
5. Koorts of een algemeen ziek gevoel
Voel je je grieperig, koortsig of heb je last van algehele malaise in combinatie met toename van zwelling? Dit kan wijzen op een infectie die via de lymfebanen is binnengekomen. Direct medische hulp is dan noodzakelijk.
Langdurige klachten? Schakel dan ook hulp in bij:
-
Zwelling die na rust of therapie niet vermindert
-
Huidverharding of verhard bindweefsel (fibrose)
-
Toenemende bewegingsbeperking van gewrichten (bijvoorbeeld enkels of tenen)
-
Terugkerende infecties (zoals wondroos die meerdere keren per jaar optreedt)
In deze gevallen is extra behandeling (zoals intensieve lymfedrainage, aangepaste compressiekousen of zelfs medische therapie) nodig.
Welke specialist kun je raadplegen bij lymfoedeem?
-
Huisarts: Eerste aanspreekpunt voor doorverwijzing en beoordeling van klachten.
-
Oedeemtherapeut (fysiotherapeut of huidtherapeut): Gespecialiseerd in manuele lymfedrainage en behandeling van lymfoedeem.
-
Vaatarts of internist: Bij complexe of ernstige lymfatische problemen.
-
Wondverpleegkundige: Bij terugkerende of slecht genezende wondjes.
Wat gebeurt er bij een medische behandeling?
Afhankelijk van je klachten kan de arts of therapeut:
-
Een intensief compressietherapie-traject opstarten
-
Lymfedrainage (handmatige massage) adviseren
-
Medicatie voorschrijven bij infecties
-
Je doorverwijzen naar een specialistisch lymfoedeemcentrum
Conclusie
Hoewel lymfoedeem vaak goed onder controle te houden is, zijn er situaties waarin het belangrijk is om direct medische hulp te zoeken. Let op signalen zoals plotselinge zwelling, roodheid, pijn, wondjes en koorts. Hoe sneller je erbij bent, hoe beter complicaties kunnen worden voorkomen.
Heb je twijfels? Neem altijd contact op met je huisarts of oedeemtherapeut voor advies.