Na een operatie draait alles om herstel. De meeste mensen denken daarbij direct aan rust, wondverzorging en pijnstilling. Wat vaak wordt onderschat, is hoe belangrijk het is om de bloedsomloop actief te houden. Dit is precies waarom compressiekousen een essentieel onderdeel zijn van het herstelproces na een operatie.
In deze blog leg ik je uit hoe compressiekousen werken, waarom ze noodzakelijk zijn na een operatie, en welke risico’s je ermee voorkomt.
Waarom is het risico op trombose groter na een operatie?
Na een operatie beweeg je vaak minder. Je ligt veel in bed en de spierpomp in je benen – die normaal het bloed terugpompt richting het hart – wordt onvoldoende geactiveerd. Dit zorgt ervoor dat het bloed trager door de aderen stroomt, waardoor het risico op bloedstolsels (diep-veneuze trombose, DVT) sterk toeneemt.
Bovendien zorgt de operatie zelf voor een verhoogde stollingsneiging in je lichaam, wat belangrijk is voor wondgenezing, maar tegelijk een verhoogd tromboserisico met zich meebrengt.
Wat doen compressiekousen precies?
Compressiekousen geven een geleidelijke druk op je onderbenen, met de meeste druk bij de enkels en afnemend richting de knieën of dijen. Deze druk:
-
Stimuleert de bloedcirculatie in de diepe aderen
-
Voorkomt dat het bloed blijft “hangen” in je onderbenen
-
Vermindert de kans op bloedstolsels (trombose)
-
Voorkomt vochtophoping (oedeem) door de afvoer van lymfevocht te ondersteunen
Compressiekousen werken als het ware als een externe spierpomp, die je bloedsomloop actief houdt wanneer je zelf (nog) niet voldoende kunt bewegen.
Belangrijkste voordelen van compressiekousen na een operatie:
1. Voorkomen van Diep-veneuze Trombose (DVT)
-
Trombose kan levensbedreigend zijn als een bloedprop losschiet en een longembolie veroorzaakt.
-
Compressiekousen zijn dé eerste verdedigingslinie tegen DVT tijdens de herstelperiode.
2. Tegengaan van Vochtophoping (Oedeem)
-
Door de verminderde beweging kan vocht zich ophopen in de onderbenen.
-
Compressiekousen helpen bij de afvoer van dit vocht, waardoor zwelling vermindert en de wondgenezing wordt bevorderd.
3. Ondersteunen van de Spierpompfunctie
-
Bij beperkte mobiliteit neemt de effectiviteit van de spierpomp af.
-
Compressiekousen stimuleren deze functie passief.
4. Bevorderen van Sneller en Complicatievrij Herstel
-
Een goede bloedcirculatie zorgt ervoor dat zuurstof en voedingsstoffen het wondgebied sneller bereiken.
-
Afvalstoffen worden beter afgevoerd, wat het herstel versnelt.
Wie heeft compressiekousen nodig na een operatie?
-
Mensen die een orthopedische operatie hebben ondergaan (heup, knie, enkel)
-
Personen met een verhoogd tromboserisico (overgewicht, eerdere trombose, hartproblemen)
-
Patiënten na buikoperaties of plastische chirurgie
-
Mensen met beperkte mobiliteit in de eerste weken na de ingreep
-
Vrouwen na een keizersnede
Hoe lang moet je compressiekousen dragen na een operatie?
-
Dit is afhankelijk van de operatie en jouw persoonlijke risicoprofiel.
-
Meestal wordt aangeraden compressiekousen minimaal 2 weken na de operatie te dragen, soms langer bij verhoogd risico.
-
De arts of fysiotherapeut bepaalt hoe lang jij ze moet blijven dragen.
Belangrijke tips bij het gebruik van compressiekousen:
-
Trek de kousen ’s ochtends aan (voordat vocht zich ophoopt in de benen).
-
Draag ze gedurende de hele dag, tenzij anders geadviseerd.
-
Zorg voor de juiste maat en compressieklasse (meestal klasse 1 of 2).
-
Combineer het dragen van kousen met lichte beweging (zoals voeten wiebelen of kleine wandelingen) zodra dit mogelijk is.
Conclusie
Compressiekousen zijn na een operatie geen luxe, maar een essentieel hulpmiddel om complicaties te voorkomen en het herstelproces te ondersteunen. Ze beschermen je tegen trombose, verminderen vochtophoping en zorgen ervoor dat je lichaam sneller herstelt. Bespreek met je arts welke compressiekousen het beste bij jouw situatie passen en zorg dat je ze op de juiste manier gebruikt.